TRẦM HƯƠNG LÀ GÌ?
Cho đến nay, nhiều người vẫn đang hiểu lầm khái niệm “trầm hương” là một loại cây, nhưng thực tế là không phải như vậy. Trầm hương là một tên gọi chỉ về một phần gỗ đặc biệt, được hình thành từ bên trong cây dó bầu. Một loại gỗ nhẹ thuộc họ Aquilaria, dân gian gọi là cây dó bầu.
Trải qua quá trình sinh trưởng và phát triển, dó bầu bị tổn thương bởi bất cứ lí do gì như: gãy dập, sâu đục, kiến,… khiến cho vùng bị tổn thương của cây dó sản sinh ra một chất dịch nhằm bảo vệ vết thương ấy. Chính lúc này một loài vi sinh vật kỳ lạ đã tấn công vào và chúng đã khiến cho cây dó bầu bị chết dần đi những vùng bị xâm lấn. Chính loại vi sinh vật này đã biến đổi nhựa cây dó trở thành một loại dịch mới sánh như dầu, màu thì từ đen cho tới sáng vàng, đỏ hay xanh…. đó là lí do bạn nhìn những miếng trầm hương sẽ thấy những thớ gỗ của chúng bị đổi màu.
Đốt phần gỗ này lên có mùi thơm, hương thơm của nó rất lạ kỳ và phần gỗ này nặng có thể chìm dần trong nước nếu được biến đổi kỹ và lâu -> lượng dầu quá lớn. Rồi dân gian đặt cho nó cái tên là “Trầm hương” – cũng bởi một phần cái hương thơm của nó khiến cho người biết đến trầm lắng mình xuống, hương thơm nhẹ dịu đi xuống, khói cũng nặng hơn,… và cũng nhiều tích truyện về nó khiến cho nó mang cái tên là trầm hương.
ĐẶC TÍNH SINH HỌC VÀ CƠ BẢN
Trầm hương với tên gọi quốc tế là Agarwood: tên gọi chung cho một chi thực vật thuộc họ Dó (aquilaria) gồm 17 loài. Phân bố rải rác ở các quốc gia Đông Nam Á: Việt Nam, Lào, Camphuchia, Thái Lan, Indonesia, Malasysia, Philippin và brunei…
Cây cao từ 6 đến 20m, lá dài 5 đến 11 cm và rộng 2 đến 4cm. Hoa màu xanh vàng, quả gỗ dài 2,5 đến 3 cm. Những cây dó có trầm hương thường bị xơ xác và thân có u, bướu, bị sâu đục, gò mối đóng, mảnh bom đạn găm vào,… cây bị giông gió làm gãy cành hay bị sét đánh.
Trong tự nhiên, một số loài dó có tuổi đời trên 100 năm tuổi, nhưng cơ thể của cây hoàn toàn khoẻ mạnh. Nếu cây bị đốn hạ và khai thác thì thật là một sự lãng phí, vì nó chẳng có giá trị gì khác ngoài làm củi đốt. Gỗ dó rất mềm, chất lượng gỗ không tốt cho các sản phẩm đồ gỗ.
NHẬN BIẾT VỀ TRẦM HƯƠNG
Màu sắc
Cũng theo bản chất hình thành trầm hương, trầm là do cây dó bầu bị nhiễm vi sinh vật biến đổi nhựa thành dầu cho nên màu của gỗ dó bị biến đổi thành các màu sắc khác nhau. Tuỳ theo mức độ nhiễm dầu mà phần gỗ nhiễm dầu hay còn gọi là trầm hương sẽ có màu sắc khác nhau.
Bản thân của cây dó bầu lúc chưa có gì là màu trắng ngà, tuỳ theo lượng dầu trầm chứa trong gỗ mà nó sẽ có màu vàng, nâu, đen,… khác nhau. Nói chung càng nhiều dầu thì nó sẽ càng sẫm màu và khi đốt nó sẽ càng sủi nhiều dầu ra ngoài. Thường là sủi dầu màu đen khi cháy hoặc màu vàng óng như khi chưng đường làm kẹo đắng.
Đạt tới một mứt độ dầu đậm đặc nhất định thì trầm hương sẽ chìm nước, thường là trên 40% người ta gọi là trầm loại 1 hay trầm chìm nước.
Mùi vị
Trầm hương có mùi rất đặc trưng, kỳ lạ, nó ẩn chứa (hay mô phỏng) của nhiều loại mùi vị trong cuộc sống, kỳ lạ thế cho nên nó là phương pháp phân biệt trầm hương một cách chuẩn xác nhất.
Tuỳ vào vùng miền, địa lí phân bố của cây dó mà cho ra trầm hương có mùi hơi khác nhau. Còn vị của trầm hương thì chung quy là mang đủ 5 vị của tự nhiên: cay, đắng, mặn, ngọt và chua.
Về mùi cơ bản nếu khối gỗ có nhiều dầu trầm thì đốt lên sẽ nhận ra mùi trầm hương có vị ngọt sâu, mùi thơm ấm không hắc không nồng và lắng đọng rất lâu. Khói sẽ có màu trắng, bay thẳng đứng lên trên, nếu không gian rất tĩnh.
Ngoài ra, nếu khối trầm có mùi thơm sống thì mùi của trầm sẽ thơm dịu nhẹ, thanh mát giống mùi mật ong pha với hương hoa cỏ, trái cây, rất khó để diễn tả hết được dư âm của mùi trầm hương.
Các bạn cũng nên lưu ý việc đốt trầm để thử thì nên đốt ở ngọn lửa xanh, chọn những vùng nhiễm dầu nhiều và đốt sơ tạo khói thì mới thưởng thức hết được mùi vị của tự nhiên ban tặng này.
Tuyệt đối không đốt cháy thành lửa, vì cháy như vậy sẽ cháy dầu gây khét, mùi thơm sẽ bị giảm đi rất nhiều.
